Eigenlijk is het allemaal heel simpel....

Het zijn de favoriete speeltjes van menig consultant: modellen. Vereenvoudigde weergaven van de werkelijkheid, met lekker veel clichés. In de praktijk blijken die modellen echter nogal bewerkelijk. Vandaar dat je.... een consultant nodig hebt! Een businessmodel wat in ieder geval werkt voor die beroepsgroep.

Als een model geïmplementeerd is, gebeurt er vervolgens iets raars.

Het beheersen en bijhouden van het model vraagt zoveel aandacht dat mensen geen tijd meer hebben om zelf na te denken. Erger nog, het werkt apathie en het ontwijken van verantwoordelijkheden in de hand.

Het model blijkt een schuilplaats in plaats van springplank.

Systemen die voornamelijk op efficiency focussen, zijn niet veerkrachtig. Omdat de insteek machinaal en niet menselijk is, zijn ze enkel efficiënt in een stabiele, onveranderlijke omgeving.

De huidige tijd is volatiel. Er verandert veel en ook nog eens in een hoog tempo.

Een statisch model staat daar haaks op. De werkelijkheid is te complex. Veerkrachtige systemen gaan uit van netwerken van relaties tussen mensen. Want dat is wat onze organisaties en werkwijzen zijn.

Veerkracht is adaptief.

Je moet je snel kunnen aanpassen. Inzien wanneer bestaande werkwijzen niet meer werken. Nieuwe mogelijkheden herkennen, vertalen en toepassen.

Het gaat niet om de theorie. Het gaat erom of iets werkt.

Adaptieve modellen die richting geven aan gedrag en snel resultaat opleveren, hebben een aantal kenmerken gemeen:

• Helder in hun eenvoud: oplossingsgericht, makkelijk te begrijpen en door iedereen te gebruiken.
• Het is duidelijk wat je zonder veel ingrepen vanaf morgen anders kunt doen.
• Wat je anders doet, levert snel merkbaar resultaat op.  
• Kies de weg van de minste weerstand: begin met een paar gemotiveerde medewerkers. Daar ligt het startpunt van succesvolle veranderingen.
• Quick wins motiveren en dienen als voorbeeld en inspiratie voor de hele organisatie. Succesvol gedrag wordt namelijk gekopieerd.
• Niet gericht op het verklaren van het verleden, maar op het klaar zijn voor de toekomst.
• Niet doen wat in theorie zou moeten werken, maar wat werkt.
• Gebruik maken van gezond verstand.

Je hebt een kritische massa nodig om als organisatie te kantelen. 

Succes heeft een sneeuwbaleffect. Daarom is het zo belangrijk dat er snel successen geboekt worden. Focussen op het implementeren van een model verbetert de theorie misschien, maar of de praktijk er beter van wordt?

Niet het model moet prioriteit hebben, maar het succesvoller maken van de organisatie.

Dat vraagt niet om de leiding nemen, maar om richting geven. Durf daar dictatoriaal in te zijn. Bepaal keihard en duidelijk de richting en de daarbij behorende kaders. De meeste mensen willen niet alle vrijheid, maar bewegingsruimte binnen een duidelijk gedefinieerd speelveld.

Als richting ontbreekt, krijgen volgers vrij spel en regeert de waan van de dag en het eigenbelang.

Als je niet een visie hebt, maar een visie bent, weet je de juiste omgeving te creëren. Dat is niet makkelijk. Het vraagt om ontpolderen en brengt een bepaalde mate van onzekerheid met zich mee.

De mensen die daar pijn van krijgen, bieden weerstand. Dat maakt meteen duidelijk aan wie je géén aandacht moet besteden. 

En dan kunnen dingen ineens heel snel gaan....