Van jongs af aan leren we dat we doelen moeten hebben.
En naar die doelen moet je toewerken. Door doelgerichte acties te ondernemen. Alsof de toekomst net zo duidelijk is als het verleden.
Veel doelen halen we dan ook niet.
Niet verrassend, toch? Kijk maar hoe de wereld continu verandert:
- Had jij de bankencrisis voorzien?
- Wist je dat je partner rond deze tijd ontslagen zou worden?
- Was ingecalculeerd dat je vastgoed veel minder waard zou worden?
- Had je verwacht dat je doet wat je nu doet?
Ik gok van niet. De toekomst heeft een hardnekkige eigenschap: onbekendheid. Hoe wil je daar controle op uitoefenen? We blijven het desalniettemin proberen, dat wel....
In onze volle, chaotische wereld met ingewikkelde problemen, proberen we menselijke complexiteit begrijpelijk te reduceren tot checklists, systemen, theorieën, smartphone app's....
Als we alles nou systematisch plannen, dan....
Het. Is. Een. Illusie!
Eigenlijk weten we dat ook wel. De vraag is: kunnen we zonder die illusie? Is het enige alternatief verpletterende chaos? Het is maar net hoe je het bekijkt. Of beter gezegd: hoe je het niet bekijkt.
Je kent dat grapje toch wel van die 2 vissen die een 3e tegenkomen? Die 3e vis zegt in het voorbijgaan: 'En, hoe is het water vandaag?' Waarop de andere 2 elkaar verdwaasd aankijken: 'Water? Wat is dat?'
Nou zijn mensen geen vissen en mensen hebben dit existentiële grapje bedacht. Maar stel dat je het woelige water niet meer probeert te beheersen.... eens even (niet) kijken....
- Geen doelen stellen, maar doen waar je warm voor loopt, waar je energie van krijgt.
- Minder plannen. Meer doen.
- Niet achterom kijken, niet vooruit staren, maar zien wat er nu is.
- Aardig in plaats van controlerend zijn.
- Handelen vanuit wat je belangrijk vindt meer betekenis geven dan een specifiek resultaat.
- Niet een planning als leidraad nemen, maar je normen en waarden.
- De wereld accepteren zoals zij is. In plaats van er kwaad op zijn, je eraan irriteren, frustratie erover voelen, omdat zij niet is zoals jij zou willen.
- Als je niets verwacht en het laat komen zoals het komt, word je nooit meer teleurgesteld.
Vind je dit soft gezwam?
Het past inderdaad niet zo goed in onze gejaagde, op resultaat en efficiency gerichte cultuur die hartgrondig wemelt van de doelstellingen. Maar de vrijheid die je voelt áls het je lukt om de illusie van controle (af en toe) los te laten....
Prachtig geschreven Sonja en heel herkenbaar. In mijn werk als kwaliteit en lean coach/ bedrijfskundige kom ik het controle aspect heel vaak tegen. Organisaties zijn net mensen en willen alles controleren. Met doelen stellen op zich is niks mis, als je het gebruikt om de richting te bepalen en voortgang te meten. Belangrijker vinden wij het coachen op “inspanning” en betrokkenheid. Je ziet dan ook vaak ongekende talenten bij mensen tot bloei komen. En als je je doel niet haalt, jammer dan. Probeer het te begrijpen, stel bij of laat los. Maar ook dat gaat zonder negatieve gevoelens. Uiteindelijk kom je er toch door je overtuiging!
BeantwoordenVerwijderen