Minder praten, maakt ruimte om meer te begrijpen

Tijdens één van m'n lange ochtendwandelingen in deze kille, maar zonnige decembermaand, begint zich een verhaal te nestelen in m'n hoofd. Zonder schrijfgerei bij de hand, blijf ik er aandachtig over nadenken. Eenmaal thuisgekomen, kruip ik achter m'n laptop. Tik, tik, tik. De volgende dag ga ik schaven. En twijfelen. Kan dat wel, zo'n zakelijke fantasie blog? Kom op joh, het is december, een verhalenmaand bij uitstek! Okay dan.... bij deze klik ik dus op.... 'Publiceren'....

Ik heb 'ja' gezegd tegen een bijzonder verzoek:

Samen met een fotograaf invulling geven aan de corporate story van een organisatie die jongeren met allerlei problemen begeleidt en aan werk helpt. Hun verhaal vinden en verwoorden, tegen de achtergrond van allerlei maatschappelijke ontwikkelingen en trends. Naast veel onderzoek doen, betekent dat veel gesprekken voeren. Als het aan ons ligt, vooral met die 'moeilijke jeugd' zelf.

Zometeen is m'n eerste afspraak met 'een vertegenwoordiger van die jeugd'. Ik kijk weer op wat ze tegenwoordig de cliëntenkaart noemen. Hij is 19 jaar. Opgevoed door een alleenstaande moeder die zich geen raad met hem wist. Geen diploma's. Drugsgebruik. Al een paar keer opgepakt door de politie vanwege agressief gedrag.

De deur gaat open en hij stapt naar binnen. 

Met een argwanende blik neemt hij tegenover mij plaats - weerspiegelend wat hij gewend is bij anderen te zien. Als er al zoveel stempels op je jonge bestaan zijn gezet, dan is er niemand meer die onbevangen naar je kijkt. We wisselen wat beleefdheden uit en dan wordt het stil. Een stilte die om begrip vraagt. Dus zeg ik: "Ben jij al dat gepraat nu ook even zat?"

Er verschijnt iets in zijn ogen. Het verdwijnt net zo snel weer en hij vraagt terughoudend wat ik bedoel. "Dat het altijd maar weer gaat over wat je fout doet. Wat er moet veranderen. Dat je nou eindelijk eens een opleiding moet afmaken. Dat je braaf je huiswerk moet doen in plaats van te zitten gamen. En oh ja, je verleden, daar raken we ook niet over uitgepraat...."

Het is weer stil. 

Even dwaalt mijn blik naar het raam. We zitten op de 7e verdieping, naast een drukke weg. Auto's razen voorbij. Het zonlicht weerkaatst mee. Kale bomen prikken roerloos in de blauwe lucht. Ja, als je boom bent, dan is je 'rol' rustig stilstaan, schiet er door m'n hoofd. Deze jongens zijn geen bomen.

"Wat ik er vooral zo lastig aan vind, aan steeds maar al die gesprekken, is dat ik m'n energie niet kwijt kan." Hij slaat de spijker op z'n kop.
"Kijk je weleens naar Holland Doc?" vraag ik hem.
"Ehh.... nee...."
"In de aflevering 'de echte jongensfilm' gaat het over of jongens nou écht lastiger zijn geworden of dat wij gewoon meer last van ze hebben. Conclusie, even kort door de bocht:

"Op lagere scholen zitten teveel vrouwen. En wij praten te graag." 

Ik trek mijn schouders op, beweeg m'n handen omhoog. Een verontschuldigend gebaar en dito blik, want ja, ik ben er ook één en weet er het nodige van. Hij begint te lachen. "Ja. Ja, jullie willen altijd alles eindeloos uitpraten enzo, alsof alles een probleem is. En dan moet ik boeken lezen over dingen waarvan ik denk, daar heb je toch geen boek voor nodig?!" Zo herkenbaar dit.

"Wat zou jij nu willen doen?" vraag ik.
"M'n maten staan buiten te wachten. We waren aan 't voetballen, voordat ik naar boven moest."
"Mooi," zeg ik, "lekker mee doorgaan dus."
"Maar dan.... ehh.... zeg maar.... krijg ik daar dan geen gedoe mee?"
"Dit is toch onze afspraak en wij vinden het goed zo."

Aarzelend komt hij overeind. Argwaan heeft plaatsgemaakt voor iets anders.

"Bent u er morgen ook?" mompelt hij.
"Wij lopen hier voorlopig nog wel even rond." Ik kijk omhoog. Niet alleen z'n haar is lang. "En de deur staat altijd open om.... ehh.... te praten!" We moeten er tegelijkertijd heel hard om lachen.

Hij schuifelt naar de deur en werpt nog even een blik over zijn schouder, alsof hij wil checken of het wel klopt. Als de deur achter hem dichtgaat, kijk ik weer naar buiten. De zon schijnt. Auto's razen nog steeds voorbij. Bomen staan nog net zo stil.

Toch is er iets veranderd.